Wykształcenie a umieralność

Katarzyna Kudełka

Scharakteryzuj relację miedzy wykształceniem a umieralnością w Polsce i Europie w okresie 2000-2010

Katarzyna Kudełka

współczynnik umieralności wyniósł w 2010 r. – 9,9‰
W latach 1992-1998 obserwowany był systematyczny spadek umieralności; od 1999 r. nastąpił jej wzrost – rejestrowanych jest ok. 360-380 tys. zgonów rocznie. Tempo zmian w liczbie zgonów jest w miarę jednostajne - co można przyjąć za początek procesu stabilizacji poziomu umieralności w Polsce. W latach 90-tych ub. wieku oraz na początku bieżącego stulecia umieralność mieszkańców wsi była zdecydowanie wyższa niż ludności miast (różnica wartości współczynnika sięgała 1-2 pkt.), obecnie współczynniki zgonów są dosyć wyrównane i w 2010 roku wynosiły: dla miast 9,8, dla wsi 10,1.

Katarzyna Kudełka

Głównymi przyczynami zgonów w Polsce są choroby układu krążenia i choroby nowotworowe; stanowią one ponad 70% wszystkich zgonów, trzecią grupą przyczyn są urazy i zatrucia (ponad 6% wszystkich zgonów). Jednocześnie należy podkreślić wysoki udział zgonów, dla których przyczyna nie została dokładnie określona (także ponad 6%).

Nowotwory są związane z wykształceniem link w następnym poście

Katarzyna Kudełka

[link widoczny dla zalogowanych]

Karolina Kreja

Ocenia się, że korzystne zmiany jakie dokonywały się w procesach umieralności po 1991 r., były przede wszystkim skutkiem poprawy kondycji zdrowotnej Polaków realizowanej przez prozdrowotny styl życia. Wydaje się jednak, że w prognozowanym okresie tempo spadku natężenia zgonów będzie wolniejsze.
Już od kilku lat tempo spadku natężenia zgonów jest mniejsze niż notowane w dekadzie lat dziewięćdziesiątych i prawdopodobnie taka tendencja utrzyma się w perspektywie.

Karolina Kreja

Wyniki badań nad wpływem wykształcenia na stan zdrowia i umieralność prac dowodzą istnienia ujemnej korelacji między posiadanym wykształceniem a zachorowalnością i umieralnością z powodu chorób przewlekłych, w tym przede wszystkim choroby niedokrwiennej serca.

Zjawisko występowania gorszych wskaźników stanu zdrowia u osób o niższym poziomie wykształcenia tłumaczy się najczęściej złymi warunkami życia tych ludzi. Niskie wykształcenie idzie na ogół w parze z niewysokimi zarobkami, a osoby takie nastawione są głównie na rozwiązywanie problemów dnia codziennego. Niejednokrotnie bywa to walką o przetrwanie, która powoduje, że osobom gorzej wykształconym brakuje czasu i energii na to, by zadbać o własne zdrowie.
Istotnych wyników dostarczają badania nad zdrowotnymi następstwa bezrobocia, z których wynika, że zarówno zagrożenia związane z utratą pracy, jak i przeciągający się brak zatrudnienia, wywierają znaczący ujemny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne u znacznej większości tak samych bezrobotnych, jak i ich rodzin. Bezrobocie prowadzi do zmiany zachowań zdrowotnych, zaostrza istniejące choroby, przyczynia się do potrzeby częstszego korzystania ze świadczeń ochrony zdrowia.

Ponadto z danych Centrum Onkologii w Warszawie wynika, że umieralność na raka szyjki macicy jest 12-krotnie wyższa wśród kobiet słabo wykształconych niż u tych z wyższym wykształceniem. Kobiety mało wykształcone w ogóle nie poddają się badaniom i współczynnik umieralności w tej grupie jest stosunkowo wysoki, są one także słabszym odbiorcą przekazów medialnych na temat profilaktyki walki z rakiem.

Agnieszka Sęk

Osoby z wyższym wykształceniem mają niższe ciśnienie krwi, a przez to dwa razy mniej ryzykują śmiercią z powodu zawału serca czy udaru mózgu. Dowiedziono, że największe korzyści zdrowotne wykryto u osób z tytułem magistra i doktora. Są szczuplejsi, mniej piją i palą niż osoby z niższym wykształceniem.
Wysokie ciśnienie krwi podwaja ryzyko śmierci spowodowanej zawałem serca lub udarem. Okazuje się, że stres związany z nauką i egzaminami nie jest tak groźny jak ten w pracy z szefem tyranem i despotą, co często spotyka pracowników fizyczny
Również kobiety gorzej wykształcone częściej popadają w depresję, częściej wybierają życie singla, samotnie wychowują dzieci i żyją poniżej granicy ubóstwa

Karolina Kreja

W przypadku Polski dane o wykształceniu osób zmarłych zbierane są od wielu lat i umożliwiają porównanie struktury przyczyn zgonów osób
o różnym poziomie wykształcenia. Niewątpliwie najbardziej rzucająca w oczy różnica w rozkładach przyczyn zgonów jest zwiększający się udział chorób nowotworowych wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia.
Nie oznacza to jednak, i osoby z wyższym wykształceniem częściej umierają z powodu nowotworów niż osoby z wykształceniem, na przykład, podstawowym. Żeby móc to stwierdzić, potrzebna jest znajomość ogólnej liczby mieszkańców Polski w grupach wieku i wykształcenia.

Karolina Kreja

Analiza długości dalszego trwania życia oraz dalszego trwania życia w zdrowiu (bez ograniczonej sprawności) mężczyzn i kobiet w Polsce wskazuje silne obniżenie wraz z niższym poziomem wykształcenia. Warto zauważyć, że przeciętna długość życia mężczyzn w wieku 25 lat o wykształceniu pomaturalnym lub wyższym była w roku 2002 o 13,1 roku wyższa niż mężczyzn z wykształceniem podstawowym, a długość życia w zdrowiu (bez ograniczonej sprawności) nawet o 14,6 roku większa. W przypadku kobiet te różnice są mniejsze i wynoszą odpowiednio ok. 9 lat i prawie 11 lat. Kobiety żyją dłużej niż mężczyźni, zarówno przy zachowaniu pełnej, jak i ograniczonej sprawności, jednak proporcja życia bez ograniczonej sprawności jest nieznacznie wysza w przypadku mężczyzn, bez względu na poziom ich wykształcenia. Warto równie odnotować, że spadek długości dalszego trwania życia oraz dalszego trwania życia w zdrowiu związany z niższym wykształceniem bardziej uwidacznia sie wśród mieszkańców miast niż wsi . Co istotne, długość zarówno dalszego trwania życia, jak i dalszego trwania życia w zdrowiu
mężczyzn i kobiet z wykształceniem średnim lub niższym jest większa w przypadku mieszkańców wsi niż miast.
[/img]

Aleksandra Gieracka

Szwedzcy naukowcy odkryli, że dłuższa edukacja jest związana z dłuższym życiem. Wyniki badań opublikowano w Proceedings of the National Academy of Sciences. Badanie obejmujące dane 1,2 mln Szwedów pokazuje, że osoby, które uczyły się przez dziewięć lat, miały niższe ryzyko przedwczesnej śmierci po czterdziestce w porównaniu do ludzi, którzy kształcili się przez osiem lat. Autorzy analiz podkreślają jednak, że choć odkrycie sugeruje związek między poziomem wykształcenia i długowiecznością, nie ustanawia związku przyczynowo-skutkowego. U osób mających za sobą dodatkowy rok edukacji zanotowano również niższą śmiertelność w wyniku dolegliwości, co do których wiadomo, że wykształcenie ma wpływ na osłabienie ryzyka ich wystąpienia. Wiele badań wykazało związek pomiędzy kolejnymi latami edukacji i lepszym stanem zdrowia. Naukowcom trudno jednak udowodnić, że przyczyną tej relacji nie są tylko cechy osobowe, takie jak chęć dłuższego pozostania w szkole. Niełatwe okazało się także określenie, czy wtórne korzyści z dłuższego kształcenia - uzyskanie lepszej pracy lub wyższe dochody - mogą być powodem, dla którego lepiej wyedukowani doświadczają mniej problemów zdrowotnych. W latach 1949 - 1962 Szwecja dodała jeden rok do obowiązku szkolnego. Dzieci nadal zaczynały szkołę w wieku siedmiu lat, ale nowy program zwiększył liczbę lat spędzonych na nauce z ośmiu do dziewięciu. W badaniach uczestniczyły dzieci urodzone między 1943 a 1955 rokiem. Wraz z rozwojem nowego programu edukacji w różnych gminach kolejni uczniowie rozpoczynali naukę - jedni zgodnie ze starym, inni - z nowym trybem kształcenia. Ci, którzy mieli spędzić osiem lat w szkole, stanowili grupę kontrolną. Naukowcy zbierali dane na temat wieku i przyczyny śmierci aż do 2007 roku. Podczas 58-letniego okresu obserwacji 92 000 osób biorących udział w badaniu zmarło z różnych przyczyn. Autorzy stwierdzili, że w okresie, który nazwali "późną dorosłością", tj. po 40 roku życia, grupa ucząca się dziewięć lat miała niższą śmiertelność z powodu rożnych chorób w porównaniu do osób przebywających w szkole osiem lat. Dłuższa edukacja była związana m. in. z niższą umieralnością na raka płuc, inne nowotwory i w wyniku wypadków. Kobiety uczące się dziewięć lat były mniej narażone na śmierć z powodu choroby niedokrwiennej serca, mężczyźni byli mniej zagrożeni śmiercią z przyczyn zewnętrznych.

Aleksandra Gieracka

Jak uważają autorzy badań, powodem niższej śmiertelności u osób dłużej kształcących się, nie jest wiedza sama w sobie, a raczej inna postawa wobec siebie i świata. - Jeśli twoje życie jest trochę lepsze, trochę bardziej troszczysz się o siebie. Jeśli się masz nieco wyższe dochody i bardziej elastyczną pracę, dysponujesz większą kontrolą czasu, co ma przełożenie na dbanie o stan zdrowia - oceniają uczeni.

Aleksandra Gieracka

Istnieje również zależność między poziomem edukacji matki a umieralnością dziecka, przede wszystkim do piątego roku życia. Według ekspertów UNICEF w rodzinach, gdzie kobiety ukończyły szkołę średnią, umiera prawie dwa razy mniej dzieci niż w rodzinach matek z wykształceniem podstawowym i aż trzy razy mniej niż tam, gdzie rodzice nie chodzili do szkoły.

Karolina Kreja

Badania przeprowadzone przez UNICEF, wskazuje, że wykształcone matki lepiej rozumieją potrzeby żywieniowe swoich dzieci oraz potrzebę opieki medycznej dla siebie i swojego potomstwa. Dzieci kobiet wykształconych są zdrowsze niż dzieci kobiet niewykształconych.
Ponadto im wyższe wykształcenie matki, tym wyższy wskaźnik szczepień u dzieci wpływających na ich zdrowie.

____ Brak wykształcenia (kolor niebieski)
____ Wykształcenie podstawowe (kolor jasnoniebieski)
____ Wykształcenie średnie i wyższe (kolor zielony)

Katarzyna Kudełka

Samobójstwa są drugim powodem największej liczby zgonów. Wg książki Ireny Pospieszyl Polska należy do krajów o średnim natężeniu zgonów samobójczych i jednym z najniższych wskaźników samobójstwa kobiet. Na jedną samobójczynię przypada 5 zgonów męskich. Rejestr wskaźnika samobójstw nie oddaje jednak w pełni tego zjawiska, gdyż wiele przypadków zaliczanych jest do nieszczęśliwych wypadków. Zdarza się też, że rodzina próbuje kamuflować takie przypadki, nadając śmierci pozór naturalnej lub wypadku, by uchronić się przed stygmatyzacją. Po II wojnie światowej notuje się powolny wzrost liczby samobójstw. Dziś najczęściej popełniają je mieszkańcy miast, mężczyźni, robotnicy fizyczni, osoby mniej wykształcone czy osoby z nieustabilizowanym trybem życia, ludzie samotni, wyizolowani z naturalnych więzi społecznych (kawalerowie, panny).

Katarzyna Kudełka

Wg statystyk policji z 2009 roku (liczba w nawiasach oznaczają mężczyzn)

Wykształcenie osób podejmujących zamachy:

podstawowe niepełne - 78 (61)
podstawowe - 756 (590)
zasadnicze zawodowe - 735 (661)
średnie - 371 (291)
wyższe - 101 (73)
brak informacji o wykształceniu - 3.872 (3.163)

	Forum www.statystykaidemografia.fora.pl Strona Główna :: GRUPA 7	Wszystkie czasy w strefie EET (Europa) Idź do strony 1, 2, 3 Następny
Strona 1 z 3